Su kaçağı, günümüzde en sık karşılaşılan tesisat problemlerinden biridir ve sadece teknik bir sorun olarak kalmaz, aynı zamanda hukuki ve mali boyutları da beraberinde getirir. Tesisat ustası olarak yıllardır birçok ev ve iş yerinde bu sorunlarla karşılaştım. Kaçak tespiti ve tamiri sırasında müşterilerin bana en çok sorduğu sorulardan biri de şudur: “Usta, bu masrafı kim ödeyecek? Ev sahibi mi, kiracı mı?”. Aslında bu sorunun cevabı, kaçağın kaynağına, arızanın türüne ve tarafların sözleşmelerine bağlıdır. Ancak genel uygulamalar ve hukuki düzenlemeler ışığında bu konuyu detaylıca ele almak mümkündür.
Su Kaçağının Kaynağı
Bir tesisatçı olarak şunu net söyleyebilirim: Su kaçağında masrafı kimin üstleneceğini belirleyen en önemli unsur, kaçağın nereden kaynaklandığıdır. Eğer sorun bina genelinde kullanılan ortak tesisat hatlarından kaynaklanıyorsa masrafın paylaşımı farklı olur; dairenin içindeki kullanıma özel tesisatta çıkıyorsa durum başka olur.
Örneğin dairenin banyo musluğundan, sifonundan ya da mutfak giderinden kaynaklanan bir su kaçağı söz konusuysa, bu tamamen daire içi kullanım alanıyla ilgilidir. Bu durumda sorumluluk çoğunlukla ev sahibine aittir. Ancak kiracıların kullanım hatalarından dolayı oluşan bir arıza varsa masraf kiracıya yüklenebilir. Diğer yandan, apartman ana su hattında ya da bina içindeki ortak tesisatta bir sorun varsa, bu masraflar kat maliklerinin ortak gideri sayılır ve apartman yönetimi tarafından karşılanır.
Kiracı ve Ev Sahibi Arasındaki Sorumluluklar
Kiracılık ilişkilerinde en çok tartışma konusu olan meselelerden biri, su kaçağı gibi bakım ve onarım masraflarının kime ait olduğudur. Türk Borçlar Kanunu’na göre, ev sahibi dairenin kullanıma elverişli olmasından sorumludur. Yani borularda eskime, tesisatın zamanla yıpranması gibi doğal nedenlerden kaynaklanan su kaçaklarında masrafın ev sahibi tarafından karşılanması gerekir.
Buna karşılık, kiracının dikkatsizliği veya yanlış kullanımı sonucu oluşan bir arıza varsa, bu durumda masraf kiracıya aittir. Örneğin, klozete yabancı cisim atılması, muslukların bilinçsizce açık bırakılması ya da tesisata zarar verecek şekilde kullanılması durumunda tamir masraflarını kiracının ödemesi gerekir.
Apartman ve Site Yönetiminin Sorumluluğu
Bazı durumlarda su kaçağı sadece tek bir daireyi değil, birden fazla daireyi etkileyebilir. Özellikle ana hatlarda veya ortak tesisatta meydana gelen kaçaklar, komşu dairelerde de zarara yol açar. Bu gibi durumlarda sorumluluk apartman yönetimindedir. Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, ortak alanlarda meydana gelen her türlü arızanın masrafı kat maliklerinin ortak gideri olarak kabul edilir.
Dolayısıyla, ana su borusunda oluşan bir kaçak için masraflar apartmandaki tüm kat maliklerine eşit şekilde ya da arsa payı oranında dağıtılır. Burada kiracıların doğrudan bir yükümlülüğü bulunmaz; bu tür giderlerden malikler sorumludur.
Sigorta Kapsamı ve Masrafın Karşılanması
Su kaçağı masrafıyla ilgili önemli bir diğer nokta da sigortadır. Günümüzde birçok ev sahibi konut sigortası yaptırmaktadır. Konut sigortaları, su kaçağından doğan zararları belirli bir teminat kapsamında karşılayabilmektedir. Bu durum, özellikle alt kat komşusuna zarar veren su kaçaklarında devreye girer.
Örneğin, sizin dairenizde oluşan bir kaçak alt kattaki komşunun tavanında ciddi zarara yol açtıysa, sigorta şirketi hem sizin dairenizdeki tamiri hem de komşunuzun zararını karşılayabilir. Ancak burada poliçenin kapsamı, teminat tutarı ve istisnalar devreye girer. Bu nedenle ev sahiplerinin konut sigortası yaptırmaları hem kendi bütçelerini hem de komşularıyla olan ilişkilerini güvence altına alır.
Su Kaçağı Tespit ve Tamir Masrafları (2025 Ortalama)
| Hizmet Türü | Ortalama Fiyat (₺) | Açıklama | Masraf Kime Ait? |
|---|---|---|---|
| Su Kaçağı Tespiti | 1.000 – 4.000 | Cihazlarla kırmadan tespit yapılır. | Genellikle ev sahibine aittir. |
| Basit Tamir (küçük çatlak / bağlantı) | 1.500 – 3.000 | Noktasal müdahale ile kısa sürede çözülür. | Ev sahibine aittir, kiracı kusurluysa kiracı öder. |
| Kapsamlı Tamir (boru değişimi) | 4.000 – 8.000+ | Boru hattının yenilenmesi gerekebilir. | Ev sahibine aittir. |
Not: Fiyatlar 2025 yılı ortalamasıdır. Kesin ücret, kaçağın kaynağına, işin zorluk seviyesine ve sorumluluk durumuna göre değişebilir.
Hukuki Boyut ve Yargıtay Kararları
Hukuki açıdan bakıldığında, su kaçağı masraflarıyla ilgili pek çok dava açıldığını söylemek yanlış olmaz. Yargıtay’ın verdiği bazı kararlara göre, daire içindeki tesisatta meydana gelen doğal yıpranma kaynaklı kaçaklarda ev sahibi sorumlu tutulmuştur. Kiracının kusuruyla oluşan arızalarda ise kiracı sorumlu kabul edilmiştir.
Ortak alanlardaki su kaçağı için açılan davalarda ise apartman yönetimi ve kat malikleri sorumlu bulunmuştur. Bu kararlar bize şunu gösteriyor: Masrafın kim tarafından ödeneceği tamamen kaçağın türüne ve kaynağına bağlıdır.
Su Kaçağı Ustasından Tavsiyeler
Tesisatçı gözüyle şunu rahatlıkla söyleyebilirim: Su kaçağı masrafı üzerine tartışma yaşamamak için yapılması gereken en önemli şey, kaçağın kaynağını net şekilde belirlemektir. Bu da ancak profesyonel cihazlarla yapılan tespit sayesinde mümkündür. Kaçağın yeri ve nedeni kesin olarak belirlendikten sonra, masrafın kim tarafından karşılanacağı çok daha netleşir.
Ayrıca ev sahibi ve kiracı arasındaki kira sözleşmesinde bakım-onarım masraflarının kime ait olduğunun açıkça belirtilmesi de ileride yaşanacak anlaşmazlıkların önüne geçer. Konut sigortası yaptırmak da hem tarafları hem de komşuları güvence altına alan önemli bir adımdır.
“Su kaçağı masrafını kim öder?” sorusunun tek bir cevabı yoktur. Eğer kaçak dairenin iç tesisatından kaynaklanıyorsa sorumluluk ev sahibine aittir. Ancak kiracının hatalı kullanımı sonucu oluşmuşsa masraf kiracıya yüklenir. Ortak alanlardaki su kaçaklarında ise masraflar apartman yönetimi ve kat maliklerine aittir. Sigortası olan dairelerde ise bu masrafların önemli bir kısmı sigorta tarafından karşılanabilir.
Özetle, su kaçağı sorununda masrafın kim tarafından karşılanacağı, kaçağın kaynağına, arızanın türüne ve tarafların anlaşmalarına bağlıdır. Profesyonel cihazlı tespit yapılmadan sorumluluğu net şekilde belirlemek mümkün değildir. Bu nedenle su kaçağı yaşandığında ilk yapılması gereken şey, uzman bir ekiple iletişime geçmek ve kesin tespiti sağlamaktır.
